*کتاب سال صالحین 1395.

امام حسن مجتبی علیه السلام زمانی که در آستانه مسجد قرار می گرفت،سر به آسمان بلند وعرضه میکرد :«الهی ضَیفُکَ بِبابِک یا مُحسِن قَداَتاکَ المُسیء فَتَجاوَز عَن قَبیح ماعِندی بِجَمیل ما عِندَکَ یا کَریم»_1؛«خدایا میهمانت درب خانه ات ایستاده، ای احسان کننده، گنه کار به سوی تو آمده،به خوبی آنچه نزد توست،از بدی آنچه نزد من است در گذر، ای خدای بخشنده».

حسن ابن علی علیه السلام دارای امتیازات اخلاقی وفضائل انسانی فراوان بود،او شخصیتی بزرگوار، بردبار،باوقار،متین،سخاوتمندومورد ستایش بود.₂

امام حسن علیه السلام در طول زندگی پر برکتش همواره در راه هدایت وارشاد مردم گام برمیداشت وشیوه برخوردش با مردم حتّی دشمنان چنان جالب بود که همه را به خود جذب میکرد.

_{1بحارالانوار44،139}

_{2تاریخ سیوطی}

«ادعوا رَبَکُم تَضَرُعاً وَخُفیَه إنَّهُ لا یُحِبُّ المُعتَدین،*ولا تُفسِدوا فی الارضِ بَعدَ إصلاحِها وَ ادعُوُهُ خوفاً وطَمَعاً إنَّ رَحمَتَ اللّه قَریبٌ مِنَ المُحسِنین»₁

در این آیات شرایط کمال دعا آداب آن وزمینه های استجابت رامطرح کرده است، که عبارتند از:

 ♥دعاهمراه باتضرع

♥دعاپنهانی ودور از ریا

♥دعابدون تجاوز از مرز حق

♥دعاهمراه با بیم وامید

♥دعا بدون تبهکاری

♥دعاهمراه بانیکوکاری

 بین دو فرمان (ادعُوا)در آیه قبل واین آیه (لا تُفسِدُوا فی الارض )اشاره به این موضوع دارد که دعای زبانی باید همراه با تلاش اصلاح طلبانه اجتماعی باشد، نه بازبان دعا کردن ودر عمل فساد نمودن.

_{1_اعراف،55،56}

در اسلام،امید وآرزو جایگاه رفیعی دارد تا جایی که در روایات معصومین از امید به عنوان رحمت الهییاد شده است.

پیامبر اکرم (صل الله علیه واله وسلم) میفرمایند:«امید وآرزو ، رحمت برای امت من است واگر امیدوآرزو نبود ، هیچ مادری فرزندش را شیر نمی داد وهیچ باغبانی نهالی نمی کاشت.»₁

مادر، سمبل عاطفه ومهربانی است ، اما آنچه یک مادر را به مهربانی وامیداردوباران عطوفت وی را سرازیر می کند، امید است ،.اگر روزی امید را از وی بگیرند حتی حاضر نخواهد شد نوزاد دلبندش را شیر دهد.
میتوان امید وآرزو را به امید وآرزو ی کاذب وصادق تقسیم کرد.استاد مطهری می گوید:«معمولا افرادی که از لحاظ روح وروان ، سالم باشندو انحراف پیدا نکرده اند ،کمتر به تخیّل وبه هم بافتن آرزوهای دور ودراز ونامعقول میپردازند.همیشه عملی فکر میکنندوعملی آرزو میکنند ، یعنی آرزوهای آنان در جهت همان مداری است که در زندگی دارند ،روی بال وپر خیال نمی نشینند وآرزوی امور ناشدنی را نمیکنند ، ولی افراد ضعیف که مبتلا به بیماری روانی هستندونشاط عمل ندارند ودر وجودشان همت واراده موجود نیست، بیشتر بر مرکب سریع السّیر خیالسوار می شوند وبا خیالات خودرا سر گرم می کنند.»

پس باید دایره امید ها وآرزوهایمان را محدود سازیم وبدانیم هر چیزی شایسته امید داشتن نیست.باز یابی وتشخیص امیدهای واهی وکاذب از امیدهای واقعی وصادق،وامیدهای پست و بی ارزش از امید های ارزشمند ومتعالی تجدید نظردر امید میباشدکه امری ضروری واجتناب ناپذیر است.

 _{1_بحارالانوار،74،172}

آیا خدا به عبادات مانیاز دارد که فرمان به اقامه نماز وایستادن رو به کعبه داده است؟

پاسخ:

اگر همه مردم رو به خورشید خانه بسازند چیزی به خورشید اضافه نمیشود،واگر همه مردم پشت به خورشید خانه بسازند چیزی از خورشید کم نمیشود .زیرا خورشیدنیازی به مردم ندارد که رو به او کنند ، بلکه مردم هستند که برای دریافت نور وگرماباید خانه های خود را رو به خورشید بنا نمایند .خداوند نیازی به عبادت بندگان ندارد این مردم هستند که با رو کردن به او ازالطاف الهی برخوردار میشوندورشد میکنند.

(اِن تَکفُرُوا أنتُم ومَن فی الارضِ جَمیعاً فاِنَّ اللّهَ لَغَنیٌّ حَمیدٌ).₁

«اگر همه مردم کافر شوند ذره ای در خدا اثر ندارد،زیرا او از همه انسان ها بی نیاز است ».

_{1سوره ابراهیم ،ایه 8.}